Moderne slavernij

In Chitwan bestaat er een andere vorm van ijver. In Sauraha, een zuidelijk gelegen agrarisch dorp, aan de rand van een tropische jungle, lijkt de tijd stil te staan. Aan de kant van de hobbelige, stoffige zandwegen zitten families in kleermakerszit voor hun lemen hutten. Kinderen swingen extatisch heen en weer op hun van bamboe gecreëerde reuzen schommels, die speciaal voor de Dashain festiviteiten zijn neergezet. Niets lijkt dit dorp ook maar iets in de weg te staan.

Tijdens het festival keren dorpsverwanten uit allerlei gewesten huiswaarts waarin familiebijeenkomsten de vernieuwing van de banden met de samenleving gevierd wordt. De tomeloze gelaatsuitdrukkingen worden deze morgen opgeschrikt door een passerende, ballistische stofwolk die zich niets aantrekt van de meditatieve gemoedstoestand. Stevig houd ik het stuur in handen van mijn Royal Enfield Crusader. In het zware gebrul versta ik nog net wat de schommelende kinderen mij toeroepen: “American, American, Lambu!!”

Zonder enige aankondiging van mijn bezoek aan het dorp realiseer ik mij, in deze vroege ochtendgloren, dat mijn plichtsgetrouwe cultuurbesef me even is ontgaan. In mijn rug port de buik van mijn vetgemeste broeder Thakur. De verfrissende, tropische ochtendgeuren maken me dorstig voor een eerste kop chai, waarop Thakur mij naar één van de hutten van zijn honderden broeders dirigeert.

Vermoeide broeders die terugkeren uit Koeweit, Afghanistan en de Arabische Emiraten waar ze een strijd van leven en dood voeren in Amerikaanse of Poolse legerkampen, of ons simpelweg voorzien van voetbalstadions voor de wereldkampioenschappen in Qatar. De mannen die voor Dashain terugkomen mogen van geluk spreken, zij hebben deze keer wel hun paspoort teruggekregen van hun heersers. Menigeen blijft achter in een verdorven fabriekshal. Vanaf 2012 hebben al zeventig arbeiders uit deze regio de dood gevonden in miserabele omstandigheden, op de bouwplaatsen van Qatar. Het spaarzame oliegeld dat wordt meegenomen wordt in het onaangeraakte dorp, zo leek het, besteed aan drank en vrouwen van lichte zeden. In beschonken toestand liggen de mannen aan de kant van de weg.

Na drie weken ontwaak ik uit mijn Nepalese droom. Zoals de Tibetaanse het zeggen: Ik hoor en ik vergeet. Ik zie en ik onthoud. Ik doe en ik begrijp. Nieuwsgierigheid doet me soms hard terugvallen in bittere realiteit. Met een hart zonder woorden, en de liefde voor Nepal reis ik verder naar mijn volgende bestemming.