The Art of Life, be home, as if you are travelling
Blijf op de hoogte en volg Wiebren
09 Februari 2019 | Nepal, Bharatpur
Namaste,
Wij zijn weer thuis gekomen na een avontuurlijke maand in het zuiden van Nepal in de regio Chitwan. Na een dertig uren reis kwam ik aan in de hoofdstad Kathmandu. Het magische uitzicht vanuit het vliegtuig over de Himalaya verdwijnt snel, als ik land in de met smog bedekte vallei.
Mijn gastvader en broer Thakur omarmt me bij het wederzien. Net als altijd voelt het als thuiskomen. Voordat we de reis naar de regio Chitwan maken verblijven we een nacht in de eeuwenoude stad Bhaktapur. Een kleine vier jaar na de aardbeving heeft voor een metamorfose gezorgd. Wegen zijn in veel gevallen hersteld, de tenten zijn verdwenen en de tempels staan in van bamboe gemaakte steigers. Het is fascinerend hoe alles met de hand wordt gerestaureerd of gereconstrueerd. Mijn vriend Suresh, die ik op één van de Durbar Squares (oude paleizenpleinen) tegen het lijf loop vertelt me dat dit project vijf jaar gaat duren. Elke dag maakt hij foto’s van de vooruitgang.
Nadat we 150 schooltassen op het dak van onze taxi hebben gebonden vertrekken we richting het geboortedorp van Thakur. Kumarji, onze chauffeur, maakt een agressieve indruk door in te halen in verschillende haarspeldbochten. Na enkele gekantelde vrachtwagens, een frontale crash van een jeep voor ons, oppert Bikash, dat alleen kalmte ons kan redden. Kumarji sputtert zijn laatste ergernis uit, haalt zijn voet van het gaspedaal en neemt de wijze les aan. Bikash is één van onze School Rise leden in Nepal. Zijn rustige natuur balanceert mijn overactieve broer Thakur en redt onze vege lijven in dit soort situaties. Na vijf uur rijden verlaten we de enige verharde weg in Nepal, rijden over gravel en door rivieren om aan te komen bij de school van Aiesha Bhandari. Aiesha wordt gesponsord door onze stichting nadat haar vader in een busongeluk volledig verlamd is geraakt. Nadat ze haar examen van die dag heeft afgerond en wij een kop thee met enkele leraren hebben gedronken rijden we naar haar huis. Haar vader ligt gewikkeld in dekens op de grond van een ijskoude kamer. Wij krijgen thee van Aiesha’s moeder die de zorg volledig op zich heeft genomen. Met het minimale inkomen van een winkeltje van 1 vierkante meter is de scholing en sponsoring voor Aiesha essentieel.
De tassen op het dak van de auto zijn inmiddels veranderd in een bal van stof. Kumarji heeft zijn heilige koe tijdens het bezoek gewassen in de nabij gelegen rivier maar kon zich klaarblijkelijk niet bekommeren om het schoolgerei. Tegen schemer rijden we de jungle in. Aan de voet van de Himalaya vind je een subtropisch klimaat en een gevarieerde flora en fauna. Hier en daar wandelt een olifant langs de weg en worden we gewaarschuwd voor overstekende neushoorns. Plots, in één van de buitenwijken in de stad Bharatpur bonzen er kinderen op de ramen van de taxi. Thakur grijnst, springt uit de auto en verrast ons met een warm welkom. ‘We have arrived Lambu!’ Shiva, Himali, Arju, Akriti omhelzen ons samen met de andere hostelkinderen. Sharada (vrouw van Thakur) heeft een heerlijke linzensoep voorbereid die mijn onrustige maag enigzins doet kalmeren. Ik vraag Kumarji om te blijven overnachten maar hij besluit de 12-urige rit dezelfde dag nog terug te rijden. De volgende ochtend als ik wakker word belt hij dat hij veilig is aangekomen.
Rond zes uur in de ochtend loop ik naar beneden waar de kinderen al weer met hun studie zijn begonnen. Elke dag van 6 uur tot 8 uur en na schooltijd van 4 uur tot 7 uur werken ze in het prachtige klaslokaal dat Thakur en Sharada voor ze gecreëerd hebben. Ik heb een stapel brieven voor ze meegenomen van kinderen uit Australië. Lyrisch van enthousiasme openen ze de fanmail en ik haast me naar boven om de overige post te halen. Nog slaperig en niet bewust van een 1,80m hoge deurpost ren ik tegen het harde hout aan. Het bloed druipt over mijn gezicht. Mijn dunner wordende haarlijn zorgt voor weinig bescherming waardoor mijn scalp met enig gemak openscheurt. De tweede bezorging wordt met iets minder enthousiasme ontvangen.
Mijn broeder Thakur wikkelt me in toiletpapier en voordat ik het weet scheuren we achterop zijn Enfield door de straten van Bharatpur. ‘Doctor is my friend!’ ‘Don’t worry brother!’ De eerste sjamaan is gesloten, de tweede kijkt verdwaasd naar de wond en bij de derde hebben we beet. Thakur heeft gelukkig veel vrienden. Toen ik mijn lange lijf liet vallen op het 1.50m lange, met wat dan ook besmeurde bed, grijpt de hartmonitor boven me direct mijn attentie. Deze zit namelijk onder het bloed. Het codewoord is ‘steriel’. Nadat Thakur het laatste bloed dept rent hij naar één van de lokale farmaceuten om met naalden en een berg medicijnen terug te komen. De sjamaan is gehuld in een dikke winterjas en muts. Hallucinerend verbijt ik de pijn tijdens het hechten. Na een verse rol toiletpapier besluit ik alleen de antibiotica mee te nemen en rust ik achterop de motor tegen het bolle lijf van Thakur.
Er is geen tijd voor een hersenschudding. Omdat het schilderproject met smart op ons wacht, rijden wij die middag naar een klein plattelandsdorp omringt door de jungle. In de laatste kilometer stopt Thakur wel 200 keer om huis aan huis te worden begroet. Het is net Slootdorp. De 200 afwijzingen voor thee doen ons even later aankomen op het schooltje aan de rand van het dorp. We worden verwelkomd door Krishna, vice principal en broer van Thakur. Ik besluit mijn helm die dag op te houden, wat hier daar voor gefronste gezichten zorgt. Krishna is twee koppen kleiner dan Thakur en reikt ongeveer tot aan mijn heup. De man snelt zich een weg door de veel te lage deurposten en de kinderen volgen ons nieuwsgierig. Buiten zitten de leraren examens na te kijken. De sfeer is wat formeel nadat blijkt dat er niemand Engels spreekt. Achteraf is het waarschijnlijk de helm geweest.
We hebben een week, om negen klaslokalen, kantoor en kantine te schilderen. Ruimtes die op dit moment nog worden bewoond met spinnen, muizen en kakkerlakken. Nadat Thakur me drie weken geleden heeft verzekerd van een schone oplevering roep ik; “Dhai” vanuit één van de lokalen. In veel gevallen word je dan snel omringd door meerdere broeders. Van enige cultuur verbastering ben ik niet vreemd – behalve als er gewerkt moet worden. Snel staan er zeven ‘Dhai’s’ in de deuropening en maak ik duidelijk dat we morgen gaan beginnen. Thakur als spindoctor maakt in veel bewoordingen duidelijk dat morgen het ijzer heet gesmeden moet worden. We bestellen verf en materiaal bij het plaatselijke snufferdje, en benadrukken dat dit de andere ochtend voor 6 uur geleverd moet worden.
Met behulp van een emmer en daarin hopelijk niet al te veel vervuild water, pulk ik het laatste toiletpapier van mijn schedel en rijd met goede moed door een wakker wordende jungle. De laatste hyena’s verdwijnen in roedels, na hun nachtjacht, in de laatste ochtendmist. De majestueuze olifanten zijn bezig met het vervoeren van boomstammen. De zonsopkomst schijnt magisch over de gele cannula velden. Nadat we opnieuw een uur hebben gedaan over de laatste kilometer, word ik positief verrast van spik en span opgeleverde klaslokalen. Ook van twee lokale schilders, potten verf, genoeg materiaal en vijftien onderwijzers die klaarstaan om ons te helpen. Hulde voor de gebroeders Thakur en Krishna. Na een korte werkinstructie slaan we de handen ineen en veranderen we de suffe ruimtes in ‘Shangri la’s.’
Ondertussen wassen de kinderen onze kwasten en laat het onderwijs even op zich wachten. Plots worden we opgeschrikt door een angstkreet vanuit het dorp. Een groep kinderen brengen ons het nieuws van een lokale brand. Iedereen laat zijn kwast vallen en rent naar de plek des onheils. Ik ren er maar achteraan. We rennen door volkstuintjes en langs modderhutten totdat we een rij met mensen zien opgesteld die elkaar emmers met water doorgeven. Uit één van de putten wordt het water furieus omhoog gepompt door een uiterst fitte dorpeling. De lege emmers vliegen me om de oren en aan het einde van de lijn zie ik een 10 meter hoge rokende hooiberg omringt door strohutten. Ik haast me naar de voet van de hooiberg en dit keer kan, het hefboom effect van mijn lange armen, voor verkoeling zorgen. Totdat ik één van de Nepalezen per ongeluk een emmer water in zijn gezicht gooi. Blijken er mensen onder het hooi te zitten... ? Even denk ik een heldenrol te vervullen, maar het zijn de heroïsche dorpelingen die de hooibaal van bovenaf blussen. Klimmend en klauterend door vuur en as zorgen ze voor controle. De kinderen die even eerder in hun strohut met lucifers speelden zijn inmiddels de jungle in gevlucht.
De avonden in het hostel zijn inspirerend en hartverwarmend. Shiva, nog herstellende van zijn operatie aan zijn misvormde benen (door ondervoeding), acteert voor ons met een aanstekelijke dans. De krakende muziek komt nog steeds voort uit de eeuwenoude installatie, maar brengt vertier. Net als het versleten speelgoed, waar de kinderen dankbaar gebruik van maken. Himali gaat inmiddels vier jaar naar school, heeft leren schrijven en lezen. Zij overhandigt me deze avond de 30 brieven die ze heeft terug geschreven voor de kinderen in Australië. Ondertussen schrobt Sharada met uiterste precisie haar keukengerei. Zij kookt elke dag voor de 10 kinderen in het hostel. De rode theedoek die ik al acht jaren ken, heeft nog steeds een functie, zij het in een iets meer gerafelde versie.
De gemeenschapszin tijdens het schilderen groeit sterk naarmate het project vordert. De schildershop eigenaar doet uitstekende zaken en zit de hele dag op zijn motor, midden op het schoolplein, wachtende op een nieuwe order. Na lange dagen de lokalen, kozijnen en deurposten te hebben geschilderd heeft de school weer een kleurrijk karakter gekregen.
Tussen alle hectiek door bezoek ik samen met Thakur de kansarme kinderen in het dorp. Te beginnen in het ouderlijk huis van Shiva en Himali. In de één kamerige blikken hut liggen drankflessen verspreid over de gehele vloer. Tussen het sprei van het enige matras zie ik het ongedierte lopen. Om maar niet te spreken over het toilet, wat geen toilet is. Van een blikken hut naar een lemen hut introduceert Thakur me aan gezinnen in dezelfde situatie. Ik voel me ongemakkelijk, maar gelukkig weet Thakur onze missie in de taal van het dorp te verwoorden. Onderwijs is de sleutel naar een toekomst die hoop geeft. Onze missie is voor dit jaar en de komende jaren 20 kinderen uit het dorp van een onderwijstoelage te voorzien. We kunnen niet iedereen helpen maar samen staan we sterk. Als er per gezin tenminste één kind wordt gesponsord helpt dit een gehele familie. In gevallen van Shiva en Himali, waar de familie een gevaar vormt, kan Thakur en zijn gezin een warm educatief thuis bieden. Ik vraag het u eerlijk, wij zoeken voor deze kinderen donateurs! Als u geïnteresseerd bent of meer informatie hierover wilt ontvangen stuur dan even een mail naar wiebren.veenstra@schoolrise.nl
Op de laatste dag houden we een onderwijsprogramma en voorzien we de kinderen op basisschool Shree Rastriya van een gevulde schooltas. Even gooit een olifant bladeren in het eten, door net voordat het programma begint, midden op het schoolplein een boom uit elkaar te trekken. Gelukkig is zijn honger snel gestild...
Mijn trouwe vriend en contactpersoon Thakur belt me dagelijks en houdt ons ten alle tijde op de hoogte van zowel de ontwikkeling van de kinderen in het dorp als de kinderen in zijn warme gezin.
Wiebren Veenstra
Wij zijn weer thuis gekomen na een avontuurlijke maand in het zuiden van Nepal in de regio Chitwan. Na een dertig uren reis kwam ik aan in de hoofdstad Kathmandu. Het magische uitzicht vanuit het vliegtuig over de Himalaya verdwijnt snel, als ik land in de met smog bedekte vallei.
Mijn gastvader en broer Thakur omarmt me bij het wederzien. Net als altijd voelt het als thuiskomen. Voordat we de reis naar de regio Chitwan maken verblijven we een nacht in de eeuwenoude stad Bhaktapur. Een kleine vier jaar na de aardbeving heeft voor een metamorfose gezorgd. Wegen zijn in veel gevallen hersteld, de tenten zijn verdwenen en de tempels staan in van bamboe gemaakte steigers. Het is fascinerend hoe alles met de hand wordt gerestaureerd of gereconstrueerd. Mijn vriend Suresh, die ik op één van de Durbar Squares (oude paleizenpleinen) tegen het lijf loop vertelt me dat dit project vijf jaar gaat duren. Elke dag maakt hij foto’s van de vooruitgang.
Nadat we 150 schooltassen op het dak van onze taxi hebben gebonden vertrekken we richting het geboortedorp van Thakur. Kumarji, onze chauffeur, maakt een agressieve indruk door in te halen in verschillende haarspeldbochten. Na enkele gekantelde vrachtwagens, een frontale crash van een jeep voor ons, oppert Bikash, dat alleen kalmte ons kan redden. Kumarji sputtert zijn laatste ergernis uit, haalt zijn voet van het gaspedaal en neemt de wijze les aan. Bikash is één van onze School Rise leden in Nepal. Zijn rustige natuur balanceert mijn overactieve broer Thakur en redt onze vege lijven in dit soort situaties. Na vijf uur rijden verlaten we de enige verharde weg in Nepal, rijden over gravel en door rivieren om aan te komen bij de school van Aiesha Bhandari. Aiesha wordt gesponsord door onze stichting nadat haar vader in een busongeluk volledig verlamd is geraakt. Nadat ze haar examen van die dag heeft afgerond en wij een kop thee met enkele leraren hebben gedronken rijden we naar haar huis. Haar vader ligt gewikkeld in dekens op de grond van een ijskoude kamer. Wij krijgen thee van Aiesha’s moeder die de zorg volledig op zich heeft genomen. Met het minimale inkomen van een winkeltje van 1 vierkante meter is de scholing en sponsoring voor Aiesha essentieel.
De tassen op het dak van de auto zijn inmiddels veranderd in een bal van stof. Kumarji heeft zijn heilige koe tijdens het bezoek gewassen in de nabij gelegen rivier maar kon zich klaarblijkelijk niet bekommeren om het schoolgerei. Tegen schemer rijden we de jungle in. Aan de voet van de Himalaya vind je een subtropisch klimaat en een gevarieerde flora en fauna. Hier en daar wandelt een olifant langs de weg en worden we gewaarschuwd voor overstekende neushoorns. Plots, in één van de buitenwijken in de stad Bharatpur bonzen er kinderen op de ramen van de taxi. Thakur grijnst, springt uit de auto en verrast ons met een warm welkom. ‘We have arrived Lambu!’ Shiva, Himali, Arju, Akriti omhelzen ons samen met de andere hostelkinderen. Sharada (vrouw van Thakur) heeft een heerlijke linzensoep voorbereid die mijn onrustige maag enigzins doet kalmeren. Ik vraag Kumarji om te blijven overnachten maar hij besluit de 12-urige rit dezelfde dag nog terug te rijden. De volgende ochtend als ik wakker word belt hij dat hij veilig is aangekomen.
Rond zes uur in de ochtend loop ik naar beneden waar de kinderen al weer met hun studie zijn begonnen. Elke dag van 6 uur tot 8 uur en na schooltijd van 4 uur tot 7 uur werken ze in het prachtige klaslokaal dat Thakur en Sharada voor ze gecreëerd hebben. Ik heb een stapel brieven voor ze meegenomen van kinderen uit Australië. Lyrisch van enthousiasme openen ze de fanmail en ik haast me naar boven om de overige post te halen. Nog slaperig en niet bewust van een 1,80m hoge deurpost ren ik tegen het harde hout aan. Het bloed druipt over mijn gezicht. Mijn dunner wordende haarlijn zorgt voor weinig bescherming waardoor mijn scalp met enig gemak openscheurt. De tweede bezorging wordt met iets minder enthousiasme ontvangen.
Mijn broeder Thakur wikkelt me in toiletpapier en voordat ik het weet scheuren we achterop zijn Enfield door de straten van Bharatpur. ‘Doctor is my friend!’ ‘Don’t worry brother!’ De eerste sjamaan is gesloten, de tweede kijkt verdwaasd naar de wond en bij de derde hebben we beet. Thakur heeft gelukkig veel vrienden. Toen ik mijn lange lijf liet vallen op het 1.50m lange, met wat dan ook besmeurde bed, grijpt de hartmonitor boven me direct mijn attentie. Deze zit namelijk onder het bloed. Het codewoord is ‘steriel’. Nadat Thakur het laatste bloed dept rent hij naar één van de lokale farmaceuten om met naalden en een berg medicijnen terug te komen. De sjamaan is gehuld in een dikke winterjas en muts. Hallucinerend verbijt ik de pijn tijdens het hechten. Na een verse rol toiletpapier besluit ik alleen de antibiotica mee te nemen en rust ik achterop de motor tegen het bolle lijf van Thakur.
Er is geen tijd voor een hersenschudding. Omdat het schilderproject met smart op ons wacht, rijden wij die middag naar een klein plattelandsdorp omringt door de jungle. In de laatste kilometer stopt Thakur wel 200 keer om huis aan huis te worden begroet. Het is net Slootdorp. De 200 afwijzingen voor thee doen ons even later aankomen op het schooltje aan de rand van het dorp. We worden verwelkomd door Krishna, vice principal en broer van Thakur. Ik besluit mijn helm die dag op te houden, wat hier daar voor gefronste gezichten zorgt. Krishna is twee koppen kleiner dan Thakur en reikt ongeveer tot aan mijn heup. De man snelt zich een weg door de veel te lage deurposten en de kinderen volgen ons nieuwsgierig. Buiten zitten de leraren examens na te kijken. De sfeer is wat formeel nadat blijkt dat er niemand Engels spreekt. Achteraf is het waarschijnlijk de helm geweest.
We hebben een week, om negen klaslokalen, kantoor en kantine te schilderen. Ruimtes die op dit moment nog worden bewoond met spinnen, muizen en kakkerlakken. Nadat Thakur me drie weken geleden heeft verzekerd van een schone oplevering roep ik; “Dhai” vanuit één van de lokalen. In veel gevallen word je dan snel omringd door meerdere broeders. Van enige cultuur verbastering ben ik niet vreemd – behalve als er gewerkt moet worden. Snel staan er zeven ‘Dhai’s’ in de deuropening en maak ik duidelijk dat we morgen gaan beginnen. Thakur als spindoctor maakt in veel bewoordingen duidelijk dat morgen het ijzer heet gesmeden moet worden. We bestellen verf en materiaal bij het plaatselijke snufferdje, en benadrukken dat dit de andere ochtend voor 6 uur geleverd moet worden.
Met behulp van een emmer en daarin hopelijk niet al te veel vervuild water, pulk ik het laatste toiletpapier van mijn schedel en rijd met goede moed door een wakker wordende jungle. De laatste hyena’s verdwijnen in roedels, na hun nachtjacht, in de laatste ochtendmist. De majestueuze olifanten zijn bezig met het vervoeren van boomstammen. De zonsopkomst schijnt magisch over de gele cannula velden. Nadat we opnieuw een uur hebben gedaan over de laatste kilometer, word ik positief verrast van spik en span opgeleverde klaslokalen. Ook van twee lokale schilders, potten verf, genoeg materiaal en vijftien onderwijzers die klaarstaan om ons te helpen. Hulde voor de gebroeders Thakur en Krishna. Na een korte werkinstructie slaan we de handen ineen en veranderen we de suffe ruimtes in ‘Shangri la’s.’
Ondertussen wassen de kinderen onze kwasten en laat het onderwijs even op zich wachten. Plots worden we opgeschrikt door een angstkreet vanuit het dorp. Een groep kinderen brengen ons het nieuws van een lokale brand. Iedereen laat zijn kwast vallen en rent naar de plek des onheils. Ik ren er maar achteraan. We rennen door volkstuintjes en langs modderhutten totdat we een rij met mensen zien opgesteld die elkaar emmers met water doorgeven. Uit één van de putten wordt het water furieus omhoog gepompt door een uiterst fitte dorpeling. De lege emmers vliegen me om de oren en aan het einde van de lijn zie ik een 10 meter hoge rokende hooiberg omringt door strohutten. Ik haast me naar de voet van de hooiberg en dit keer kan, het hefboom effect van mijn lange armen, voor verkoeling zorgen. Totdat ik één van de Nepalezen per ongeluk een emmer water in zijn gezicht gooi. Blijken er mensen onder het hooi te zitten... ? Even denk ik een heldenrol te vervullen, maar het zijn de heroïsche dorpelingen die de hooibaal van bovenaf blussen. Klimmend en klauterend door vuur en as zorgen ze voor controle. De kinderen die even eerder in hun strohut met lucifers speelden zijn inmiddels de jungle in gevlucht.
De avonden in het hostel zijn inspirerend en hartverwarmend. Shiva, nog herstellende van zijn operatie aan zijn misvormde benen (door ondervoeding), acteert voor ons met een aanstekelijke dans. De krakende muziek komt nog steeds voort uit de eeuwenoude installatie, maar brengt vertier. Net als het versleten speelgoed, waar de kinderen dankbaar gebruik van maken. Himali gaat inmiddels vier jaar naar school, heeft leren schrijven en lezen. Zij overhandigt me deze avond de 30 brieven die ze heeft terug geschreven voor de kinderen in Australië. Ondertussen schrobt Sharada met uiterste precisie haar keukengerei. Zij kookt elke dag voor de 10 kinderen in het hostel. De rode theedoek die ik al acht jaren ken, heeft nog steeds een functie, zij het in een iets meer gerafelde versie.
De gemeenschapszin tijdens het schilderen groeit sterk naarmate het project vordert. De schildershop eigenaar doet uitstekende zaken en zit de hele dag op zijn motor, midden op het schoolplein, wachtende op een nieuwe order. Na lange dagen de lokalen, kozijnen en deurposten te hebben geschilderd heeft de school weer een kleurrijk karakter gekregen.
Tussen alle hectiek door bezoek ik samen met Thakur de kansarme kinderen in het dorp. Te beginnen in het ouderlijk huis van Shiva en Himali. In de één kamerige blikken hut liggen drankflessen verspreid over de gehele vloer. Tussen het sprei van het enige matras zie ik het ongedierte lopen. Om maar niet te spreken over het toilet, wat geen toilet is. Van een blikken hut naar een lemen hut introduceert Thakur me aan gezinnen in dezelfde situatie. Ik voel me ongemakkelijk, maar gelukkig weet Thakur onze missie in de taal van het dorp te verwoorden. Onderwijs is de sleutel naar een toekomst die hoop geeft. Onze missie is voor dit jaar en de komende jaren 20 kinderen uit het dorp van een onderwijstoelage te voorzien. We kunnen niet iedereen helpen maar samen staan we sterk. Als er per gezin tenminste één kind wordt gesponsord helpt dit een gehele familie. In gevallen van Shiva en Himali, waar de familie een gevaar vormt, kan Thakur en zijn gezin een warm educatief thuis bieden. Ik vraag het u eerlijk, wij zoeken voor deze kinderen donateurs! Als u geïnteresseerd bent of meer informatie hierover wilt ontvangen stuur dan even een mail naar wiebren.veenstra@schoolrise.nl
Op de laatste dag houden we een onderwijsprogramma en voorzien we de kinderen op basisschool Shree Rastriya van een gevulde schooltas. Even gooit een olifant bladeren in het eten, door net voordat het programma begint, midden op het schoolplein een boom uit elkaar te trekken. Gelukkig is zijn honger snel gestild...
Mijn trouwe vriend en contactpersoon Thakur belt me dagelijks en houdt ons ten alle tijde op de hoogte van zowel de ontwikkeling van de kinderen in het dorp als de kinderen in zijn warme gezin.
Wiebren Veenstra
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
